1974 - 25 jaar Jeugdbrandweer in Heemstede - 1999

Ter ere aan het 25 jarig bestaan van de jeugdbrandweer in Heemstede is er een boekje uitgebracht waarvan hieronder de inhoud.

Inhoud:

Inleiding

Dit boekje beschrijft op beknopte wijze de geschiedenis van de Heemsteedse Jeugdbrandweer. Veel gegevens uit de 25 jaar van het bestaan van het jeugdkorps zijn niet bewaard gebleven. Brandweermensen zijn nu eenmaal geen archivarissen. Ook het gemeente-archief van Heemstede bezit niet meer dan een schamel en uiterst dun- dossier over de jeugdbrandweer. Het dossier '-1.784.3 Jeugdbrandweer 1973/1978' bevat nog geen 20 velletjes papier. Van latere jaren is er niet eens een dossier. Weliswaar wordt ieder jaar in het jaarverslag van de Brandweer Heemstede een paragraaf gewijd aan de jeugdbrandweer maar ook die bevat weinig schokkends. Geen nieuws is goed nieuws zullen we maar zeggen.

Omdat met name uit het jaar van oprichting het meeste is bewaard aan verslagen, documenten en knipsels, is daar de meeste aandacht aan besteed. De oprichting van het jeugdbrandweerkorps in 1974 is voor de leden van het eerste uur nog altijd een hoogtepunt uit hun jeugd, getuige de verhalen die collega-brandweerman Kees van Haasteren uit hun mond optekende. Hoogtepunt was eveneens de jaarlijkse deelname aan de gewestelijke en landelijke wedstrijden. Kortom de meeste leden, of ze nu jong zijn of wat ouder, denken met veel plezier terug aan 'hun' jaren bij de jeugdbrandweer.

Het 25-jarig jubileum wordt feestelijk bekroond met de organisatie van de landelijke wedstrijden voor junioren en aspiranten op 26 juni 1999. Wij hopen dat dit boekje daaraan een goede herinnering mag zijn.

Teamleiding en leden van de Heemsteedse Jeugdbrandweer
Heemstede, juni 1999.

Weeskinderen eerste Jeugdbrandweerleden
In 1769 besluit het stadsbestuur van Leiden het weeshuis in die stad te voorzien van een brandspuit. Het weeshuis krijgt 5 brandmeesters toegewezen die voor de bemanning van de brandspuit konden kiezen uit de weesjongens. Ook de brandmeesters van een aantalomliggende plaatsen die beschikten over een spuit kunnen een beroep doen op. Het lijkt nu op een afkeurenswaardige vorm van kinderarbeid. In de 18" eeuw is het echter normaal om personen die voor hun onderhoud afhankelijk zijn van het stadsbestuur bij wijze van tegenprestatie werkzaamheden te laten verrichten. De jongens zelf vinden het ook niet erg, sterker nog, ze beschouwen het als een grote eer. Op den duur veroorzaakt deze 'slimme' oplossing steeds meer problemen. De weeshuizen raken steeds leger en vooral de 'potige knapen' worden steeds schaarser. Veel jongens komen om bij de bluswerkzaamheden of worden ziek. Als er geblust moet worden lopen de jongens er meestal half of dun gekleed bij.

Toch duurt het nog tot 1921 voordat wordt besloten niet langer gebruik te maken van de mankracht van het weeshuis.

Officiële start jeugdbrandweer in Nederland
Natuurlijk heeft het bovenstaande niets te maken met de jeugdbrandweer die we thans in Nederland kennen. Eind jaren vijftig bestond er bij een paar korpsen al zoiets als een jeugdbrandweer. De vrijwillige brandweerorganisaties in die tijd verzekerden zich op die maniet al van opvolging door middel van een eigen kweek. Uit een overzicht van de Commissie Jeugdbrandweer blijkt dat het Jeugdbrandweerkorps van Rotterdam in 1958 is opgericht, de jeugdkorpsen in aisterwijk en IJsselstein zijn van 1959 en in 1960 volgden Vlaardingen, Sliedrecht, Oud-Beijerland en Zwijndrecht. In de beginperiode waren deze jeugdbrandweren niet georganiseerd.

Op 3 oktober 1970 vindt de officiële start van de jeugdbrandweer in Nederland plaats. Op die datum werd de Commissie Jeugdbrandweer van de Nederlandse Vereniging van Brandweercommandanten opgericht.

Nadat in Ede op initiatief van de toenmalig commandant H.E. van de Velde medio jaren zestig een jeugdbrandweer was opgericht initieerde de heer Van de Velde in 1969 de totstandkoming van een landelijk platform voor de jeugdbrandweren. Op zijn verzoek besloot het Hoofdbestuur van de NVBC in 1970 om deze commissie voor de jeugdbrandweren tot een landelijke NVBC-commissie jeugdbrandweer te maken.

De Commissie Jeugdbrandweer werd op 3 oktober- 1970 officieel geïnstalleerd in Zeist.

In 1960 heeft het Algemeen Brandweer Wedstrijd Comité voor de eerste maal jeugdbrandweerwedstrijden georganiseerd. Elk jaar wórden jeugdbrandweerwedstrijden gehouden, meestal in gemeenten die zelf een jeugdbrandweer hebben. Op vier zaterdagen, verdeeld over de maanden maart en april, worden selectiewedstrijden gehouden in vier verschillende gemeenten. De winnaars hiervan gaan naar de landelijke wedstrijd die - meestal op de eerste zaterdag- in juni wordt gehouden. Heemstede is belast met de organisatie van de landelijke wedstrijd van 1999. Een kroon op de viering van het 25-jarig bestaan van het Heemsteedse Jeugdbrandweerkorps!

Waarom Jeugdbrandweer?
Technische ontwikkelingen volgen elkaar in snel tempo op. Nieuwe taken dienen zich aan. Kortom, van de huidige brandweerman of -vrouw wordt steeds meer gevraagd en steeds meer geëist. Naast vaardigheden zullen ook het samenwerkingsaspect en het vertrouwen in elkaar een grote rol spelen. Waarden die van groot belang zijn om de brandweertaak optimaal uit te kunnen voeren.

Bij een jeugdbrandweerkorps worden jongens en meisjes van 12 tot en met 18 jaar op een speelse manier ingewerkt in het brandweergebeuren. Het zijn jongelui die op de een of andere manier interesse voor de brandweer hebben. Deze belangstelling wordt bij de jeugdbrandweer verder uitgediept en uitgebouwd. Het voordeel van zo'n eigen jeugdbrandweerkorps is dat men de jongelui gedurende ongeveer zes jaar door en door kan leren kennen en daardoor beter kan beoordelen of zij al dan niet geschikt zijn voor doorstroming naar het seniorenkorps.

Sectiebestuur Jeugdbrandweer
Op dit moment hebben zo'n 90 gemeentelijke brandweren een eigen jeugdbrandweer. Deze jeugdbrandweren worden overkoepeld door het Sectiebestuur Jeugdbrandweer van de Brandweervereniging NVBC.

Het Sectiebestuur Jeugdbrandweer heeft tot doel het stimuleren van de oprichting van jeugdbrandweren in Nederland en het verhogen van het peil van bestaande jeugdbrandweren, onder meer door het verzorgen van lesstof en het afnemen van toetsen. Het Algemeen Brandweer Wedstrijd Comité (AWBC) organiseert jeugdbrandweerwedstrijden.

(uit de folder: Jeugdbrandweer Nederland, 1996)

De eerste junioren van het Heemsteedse Jeugdbrandweerkorps in 1974 onder leiding van Henk Essenberg (I) en Henk Muller (r).

1974: Jeugdbrandweer in Heemstede
Op 16 november 1973 schrijft brandweercommandant Tijmes een brief aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Heemstede met als onderwerp: Jeugdbrandweer.

De inhoud van zijn brief luidt als volgt:

De brief van de brandweercommandant wordt op 4 december 1973 in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders behandeld. Het college besluit in beginsel tot oprichting van een jeugdbrandweer.

Oprichting jeugdbrandweer

Eerste leden

Herinnering van de allereerste jeugdbrandweerleden

Eerste landelijke jeugdbrandweerwedstrijden in Heemstede op 4 juni 1997

Meisjes bij de jeugdbrandweer in 1978

Huidige leden

Sponsors
Dankzij een financiële bijdrage van onderstaande Heemsteedse bedrijven en instellingen is de organisatie van de landelijke jeugdbrandweer - wedstrijden en de uitgave van dit boekje mogelijk gemaakt:

Energiebedrijf Zuid-Kennemerland, Herenweg 115
Nova College, Reg. Opl. Centrum, Ir.Lelylaan 10
Bausch & Lomb, Zonnebrillen en contactlenzen, Nijverheidsweg 41
Total Home Specialists, Lombokstraat 13
PontMeijer Houthandel, Nijverheidsweg 14
Dijkstra Lampen b.v., Cruquiusweg 37
Automobielbedrijf Boekenroode, Cruquiusweg 25
Autocentrum Baron, Cruquiusweg 29
J.S.T. Plastics, Leidsevaartweg 3
Alka Keukens, Cruquiusweg 25
Super Meubel, Cruquiusweg 27a
Autobedrijf van den Hooff b.v., Industrieweg 6
Autoschadebedrijf Th.Kok, Kanaalweg 5
Banketbakkerij de Vries, Zandvoortselaan 30-32
Fixet Kort IJzerhandel, Binnenweg 93-95